Handel en uitwisseling, het zorgt ervoor dat producten en grondstoffen over de hele wereld verspreid raken, zowel vroeger als nu. Wij denken bij handel van verre misschien al snel aan de VOC, maar ook in de Middeleeuwen en in de prehistorie vindt het al plaats, over grote afstanden zelfs.

IJzertijd

Zo vinden we hier fragmenten van een vulkanische maalsteen uit de IJzertijd, afkomstig uit de Eiffel. En wat te denken van een glazen armbandje: de grondstoffen komen uit het Midden-Oosten en zijn ook daar verwerkt tot glasstaven. Eenmaal hier zijn de staven omgesmolten; rond het begin van onze jaartelling is er een armbandje van gemaakt.

Middeleeuwen

In de Middeleeuwen importeren ze veel aardewerk uit Keulen, Aken en België en hout uit Duitsland en Scandinavië. In 2018 is er bij landgoed Kouwenhoven bijvoorbeeld een houten kuip opgegraven. Hout kun je als het ware lezen. In dit geval stamt het hout waarvan de kuip gemaakt is uit het Rijn-gebied, van een eik uit 1450 die in 1681 gekapt is. Of er daar, hier of ergens anders een kuip van gemaakt is, weten we niet. Of hij rechtstreeks van het Rijngebied naar onze regio is gekomen of via een tussenstop elders ook niet. Maar vaststaat dat hij als kuip gebruikt is en dat hij in de 18de eeuw in Kouwenhoven ten slotte geëindigd is als schacht van een waterput. Op dit moment zijn we bezig om de kuip te conserveren en vervolgens te reconstrueren.

Nieuwe tijd

In diezelfde 18de eeuw is de elite inmiddels verslingerd geraakt aan koffie en thee. Uit China komen aparte koffie- en theeserviezen van porselein, sjiek en luxe. Lang niet iedereen kan zich dat natuurlijk veroorloven en bovendien willen ook Nederlandse aardewerkspecialisten daar wel een graantje van meepikken. Zo ontstaat faience, aardewerk met een laag wit tinglazuur dat vervolgens door een plateelschilder beschilderd wordt. In feite is het namaak van Chinees porselein. Denk maar eens aan het bekende Delftse blauw. Een eeuw eerder, als ontdekkingsreizigers hun weg over de wereld vinden, reizen er kruiken uit Sevilla (Spanje) mee die gebruikt worden bij de bevoorrading. Ook hier in Amersfoort vinden we zo’n kruik, een olijfkruik, waarschijnlijk door handel hier terecht gekomen. Al sinds mensenheugenis staat mineraalwater bekend om zijn heilzame werking. Kun je niet afreizen naar de bron zelf, dan ga je naar de apotheker voor een kruikje. In de 18^de eeuw is de verkoop van dat soort kruikjes enorm. Het bijzondere aan het kruikje in onze collectie is dat het nog steeds verzegeld is en dat het water er nog in zit. We weten zelfs van welk merk: Apollinaris. Als je wil, kan je het ook nu nog kopen.